Dobrze urządzona i wyposażona kuchnia na poddaszu może być tak samo funkcjonalna, ergonomiczna i estetyczna jak “normalna”. Aranżację trzeba jednak dokładnie przemyśleć, bo skośny strop narzuca pewne ograniczenia. Sprawdź zatem, jak urządzić kuchnię pod skosami!

Kuchnia na poddaszu — zalety i wady

Skośne stropy wielu osobom kojarzą się głównie z aranżacyjnymi problemami i ograniczeniami, a jednak niosą też ogromny potencjał, szczególnie gdy istnieje możliwość odsłonięcia drewnianych elementów konstrukcyjnych dachu.

W budynkach z drewnianą więźbą dachową (a taką spotykamy zarówno w domach jednorodzinnych, jak i w starszym budownictwie wielorodzinnym) poddaszowe mieszkania mogą nabrać wyjątkowego charakteru. Ekspozycja więźby nadaje im wyraźnie rustykalnego charakteru, a ten styl znów wyraźnie wraca do łask.

Kuchnia na poddaszu może więc stać się wyjątkowym miejscem o niepowtarzalnej atmosferze. Odpowiednio zagospodarowane niskie stropy nie muszą wcale przytłaczać, mogą wręcz budować atmosferę intymności i przytulności.

Aranżacyjne wyzwania

Oczywiście kuchnia na poddaszu to także wyzwania. Największym problemem jest ściana kolankowa, czyli ta biegnąca wzdłuż połaci dachowej. Im ściana kolankowa jest niższa, tym trudniej zaaranżować pomieszczenie, bo meble się pod nią po prostu nie mieszczą.

Wpływ wysokości ściany kolankowej jest szczególnie wyraźny właśnie przy aranżacji kuchni na poddaszu. Tutaj potrzebujemy bowiem miejsca nie tylko na szafki, ale też odpowiedniej przestrzeni do pracy przy blatach. Te montuje się na wysokości około 83-85 cm, a dodatkowe 30 cm potrzebne jest jako przestrzeń robocza. Pamiętajmy też, że sami musimy się przy takim blacie zmieścić bez obijania głowy o sufit.

Jeśli zatem chcemy, by nasza kuchnia na poddaszu miała funkcjonalne blaty pod ścianą kolankową, jej wysokość musi wynosić minimum, 115 cm, ale w miejscu, w którym stoimy przy blacie, powinno być już zdecydowanie wyżej — wiele zależy więc od kąta nachylenia dachu. W innym przypadku strefę roboczą należy urządzić pod ścianą szczytową, przy ścianach działowych lub w formie wyspy.

Do innych wyzwań w kuchni na poddaszu należy wentylacja. Niewielka długość przewodów wentylacyjnych sprawia często, że nie ma tu dobrego ciągu. Przy silnych podmuchach wiatru powietrze może wręcz cofać się do mieszkania. Przewód wentylacyjny trzeba więc wypuszczać wysoko ponad połać dachu (a to nie zawsze jest możliwe) lub zamontować elektryczne wentylatory.

Sporym problemem może być też doświetlenie pomieszczenia. Szczególnie w budynkach, na których projekt nie mamy wpływu. Nie zawsze można bowiem swobodnie decydować o osadzeniu okien dachowych, a to sprawia często, że kuchnia na poddaszu jest ciemna. Trzeba wtedy z uwagą planować rozmieszczenie źródeł światła sztucznego.

Kuchnia na poddaszu może więc być trudna do zaaranżowania, ale jeśli zrobimy to odpowiednio, z pewnością będzie ciekawa, klimatyczna i funkcjonalna.

Planowanie aranżacji i analiza przestrzeni

Kuchnia na poddaszu wymaga przede wszystkim dobrego planowania i szczegółowego projektu. Skośny strop obniża pomieszczenie i często uniemożliwia montaż szafek wiszących czy wstawienie wyższego sprzętu.

Oznacza to, że w wielu kuchniach na poddaszu mamy znacząco ograniczone miejsce. Do aranżacji trzeba więc podejść analogicznie jak na każdym małym metrażu — zaczynając od analizy indywidualnych potrzeb.

Identyfikacja potrzeb użytkowników kuchni na poddaszu pozwala wyeliminować zbędne elementy wyposażenia i lepiej zaplanować to, co jest potrzebne. Każdy z nas ma inne nawyki — gotuje inaczej, z inną częstotliwością i używając innego wyposażenia. Kuchnia na poddaszu powinna być doskonale dopasowana do tych uwarunkowań, bo tylko wtedy będzie funkcjonalna i ergonomiczna.

Projekt powinien też uwzględniać rozmieszczenie mebli kuchennych i sprzętu. Opadający strop sprawia bowiem, że im bliżej ściany kolankowej, tym mniej miejsca, w związku z czym może istnieć potrzeba zakupu np. niższej lodówki.

Przemyśleć warto również kształt zabudowy meblowej. W zależności od warunków może to być jeden ciąg, zabudowa w literę L lub U. Często dobrym pomysłem (szczególnie w kuchniach otwartych) jest wykorzystanie wyspy kuchennej. To szczególnie funkcjonalne tam, gdzie pod skosami nie ma przestrzeni na wygodne korzystanie z blatów.

Otwarta kuchnia na poddaszu to świetny pomysł!

Otwarta kuchnia na poddaszu to w ogóle jest doskonały pomysł. Eliminacja ograniczeń architektonicznych w postaci ścian sprawia, że pomieszczenia stają się bardziej przestronne, co w przypadku skosów (a więc zazwyczaj niskich stropów) jest bardzo istotne.

Otwarcie kuchni na salon (najlepiej z jadalnią) pozwala więc w znacznym stopniu przeciwdziałać poczuciu przytłoczenia, które może pojawiać się w niskich pomieszczeniach.

Ponadto otwarta kuchnia na poddaszu to większe możliwości aranżacyjne. Zyskujemy bowiem miejsce na wspominaną już wyspę czy na bardziej kreatywne układy mebli. Można np. stworzyć funkcjonalny i niebanalny kontuar, który nieformalnie rozgraniczy strefę kuchenną od reszty pomieszczenia, Pozwoli to “wyjść” z meblami spod ściany kolankowej i stworzyć przestrzeń roboczą, czy jadalnianą w wyższej partii mieszkania.

Otwarte kuchnie to zresztą teraz bardzo modny trend. Kiedyś kuchnia była miejscem nieco wstydliwym. Gotowano w ukryciu, za zamkniętymi drzwiami, a goście (ale też domownicy) mieli widzieć jedynie ostateczny efekt, czyli pięknie podany posiłek. Dziś jest jednak zdecydowanie inaczej. Gotowanie coraz częściej jest aktywnością społeczną, uprawianą rodzinne czy w gronie przyjaciół. Coraz popularniejsze są spotkania na wspólne gotowanie, gdzie zaproszeni goście biorą czynny udział w przygotowywaniu posiłku. 

Otwarta kuchnia na poddaszu pomaga więc włączyć gotowanie (i gotujących) do życia rodzinnego i towarzyskiego.

Kuchnia na poddaszu — przede wszystkim funkcjonalność i ergonomia

Kuchnia na poddaszu musi być funkcjonalna i ergonomiczna. Warto więc jeszcze raz wyraźnie podkreślić, że powinna być dopasowana do indywidualnych potrzeb użytkowników.

Oczywiste jest, że inaczej urządzona będzie kuchnia na poddaszu dla singla, a inaczej dla rodziny z dziećmi. Jednak z personalizacją warto pójść jeszcze dalej. Każdy z nas inaczej bowiem funkcjonuje w kuchni — lubimy inne potrawy, gotujemy inne ilości jedzenia, robimy to częściej lub rzadziej. Mamy też inne preferencje dotyczące technik przyrządzania posiłków czy stosowanych narzędzi.

Dostosowanie kuchni do własnych potrzeb to zatem z jednej strony wybór odpowiedniego wyposażenia, z drugiej rozplanowanie układu mebli czy sprzętu AGD. Specjaliści polecają więc podział na strefy funkcjonalne, choć zaznaczają, że nie jest on dogmatyczny i ostry. Poszczególne strefy mogą się więc na siebie nakładać i przenikać — szczególnie w mniejszych kuchniach.

Strefy funkcjonalne w kuchni na poddaszu

Wydzielenie stref funkcjonalnych zasadniczo ułatwia pracę w kuchni i pozwala ułożyć ją w logiczny ciąg. Eksperci wyróżniają więc następujące strefy kuchenne:

• Magazyn żywności — tu mamy lodówkę, zamrażarkę i szafki na produkty spożywcze. Powinna ona rozpoczynać cały ciąg kuchenny i być umieszczona możliwie blisko wejścia do kuchni. Od niej bowiem zaczynamy każde działania kuchenne, ale tu też rozładowujemy zakupy. Zasadniczo więc im bliżej wejścia, tym mniej bałaganu wniesiemy dalej, gdy wrócimy ze sklepu.
• Magazyn sprzętu — kolejna strefa w kuchni na poddaszu to miejsce na garnki, talerze, sztućce i rozmaite kuchenne utensylia. Powinno tu być to, co niezbędne do przygotowania jedzenia z pobranych wcześniej produktów.
• Strefa zmywania — następny w ciągu powinien być zlewozmywak, w którym umyjemy owoce i warzywa, które zaraz będziemy obrabiać czy pozmywamy brudne naczynia, które mają trafić do magazynu sprzętu. Przyda się tu także zmywarka. W tej strefie powinien być też kosz na śmieci (klasyczne rozwiązanie to kosz w szafce pod zlewozmywakiem).
• Strefa przygotowywania — to miejsce, w którym przygotowuje się produkty do dalszej obróbki. Jest to zatem ten kawałek blatu, na którym obieramy, kroimy, mieszamy itd. Tu powinno być miejsce na niektóre akcesoria — deski do krojenia, noże, chochle, szpatułki itp. Rozsądne jest także umieszczenie tu przypraw.
• Strefa gotowania — to miejsce obróbki termicznej. Tutaj zatem powinna być kuchenka, piekarnik, mikrofala i tego rodzaju wyposażenie. Przyda się też okap, szczególnie w kuchni na poddaszu, w której, jak wspomniałem, mogą być problemy z dobrą wentylacją. Jeśli jest na to miejsce, za strefą gotowania można też wydzielić przestrzeń na nakładanie posiłków, chociaż równie dobrze można się z tym cofnąć na blat w strefie przygotowywania.

Kuchnia na poddaszu — światło i kolory

Dobrze urządzona kuchnia na poddaszu to oczywiście nie tylko kwestie funkcjonalności czy ergonomii. Estetyka jest tu równie ważna.

Każda kuchnia, także ta pod skosami, powinna być dobrze doświetlona i jasna. W małych pomieszczeniach ma to szczególne znaczenie, bo światło i jasne barwy pomagają optycznie powiększyć przestrzeń.

Niestety wiele poddaszy jest kiepsko doświetlonych światłem dziennym. To problem szczególnie w wielorodzinnych miejskich budynkach, gdzie nie mamy wpływu na rozmieszczenie czy wymiary okien dachowych.

W takich miejscach warto postawić na dobre oświetlenie i to nie tylko główne w postaci lampy wiszącej. Dobrze podświetlić trzeba też blaty robocze czy strefę gotowania. Zastosować można tu punktowe źródła lub LED-owe taśmy pod meblami wiszącymi (jeśli mamy na nie miejsce pod skosami).

Kolory

W słabo doświetlonych światłem dziennym kuchniach na poddaszu tym bardziej należy stosować jasne barwy, ale nie polecam czystej bieli. Białe kuchnie są dosyć mocno promowane, bo świetnie wyglądają na zdjęciach w kolorowych czasopismach i na internetowych portalach. Są jednak wyjątkowo niefunkcjonalne.

Kuchnia z natury jest pomieszczeniem podatnym na zabrudzenia. Zawsze coś chlapnie czy spadnie — tu pryśnie tłuszcz, tam wyleje się sok itp. Na białych meblach kuchennych takie rzeczy widać jak na dłoni. Biała kuchnia jest więc niezwykle wymagająca pod względem sprzątania. Musi być czyszczona często i dokładnie, bo widać w niej wszelkie smugi, zacieki czy plamy.

Jeśli więc kuchnia kojarzy Ci się raczej z gotowaniem niż ze sprzątaniem, postaw na jasne kolory pastelowe czy szarości i na lekkie, nieprzytłaczające, ale wyraźne faktury. Wzory na płytkach, blacie, a nawet na meblach pomagają choć trochę zamaskować zabrudzenia.

Nie chodzi oczywiście o to, by zaaranżować kuchnię na poddaszu, której nie trzeba sprzątać. Czystość, higiena i porządek są istotne, ale w kuchni ważniejsza jest spontaniczność i radość z gotowania niż pocztówkowy błysk białych mebli.

Jeśli jednak komuś strasznie marzy się biała kuchnia na poddaszu, to przynajmniej w bieli złamanej, a nie śnieżnej i nie na wysoki połysk. Chyba że ten ktoś wyjątkowo lubi sprzątać.

Meble do kuchni na poddaszu

Jednym z największych problemów przy aranżacji kuchni na poddaszu jest wybór mebli. Skosy często ograniczają bowiem możliwości.

Przede wszystkim kuchnia na poddaszu może być niska, więc nie zawsze mieszczą się tu szafki wiszące. W zasadzie nie da się ich zamontować na ścianie kolankowej, a i na szczytowej może być problem. Najczęściej sprawdzają się one zatem na wewnętrznych ścianach działowych i jeśli jest taka możliwość, warto je wykorzystać.

Częściej jednak kuchnia na poddaszu jest kuchnią niską, wyposażoną głównie w meble stojące. Oczywiście można je zrobić na wymiar i w wielu przypadkach jest to najlepsze rozwiązanie. Dostosować można wtedy niską zabudowę pod ścianę kolankową. Warto się także zastanowić nad robionymi na zamówienie meblami ze skośnym szczytem, które można dobrze dopasować pod opadający strop. Takie rozwiązanie jest niebanalne, ale dosyć funkcjonalne.

Oczywiście kuchnie na wymiar bywają dość drogie, ale dobrze przemyślane będą jak rękawiczka — idealnie dopasowane do potrzeb i preferencji użytkowników.

Meble nie tylko na wymiar, czyli jak wykorzystać gotowe propozycje

Jednak kuchnia na poddaszu wcale nie musi być robiona na wymiar. Dostępne są przecież bardzo estetyczne, a przy tym funkcjonalne niskie komody, które z powodzeniem zastąpią tradycyjną zabudowę.

Eleganckie drewniane komody i szafki z litego drewna świetnie wpisują się m.in. w rustykalne kuchnie na poddaszu z odsłoniętą więźbą dachową. Pasują tu zdecydowanie lepiej niż proste, minimalistyczne rzędowe zabudowy. Równie dobrze może prezentować się kredens. Niewysokie modele (np. Abies lub Bingo) powinny zmieścić się nawet pod niskie skosy.

Kuchnia na poddaszu może być wyposażona także w półki. Doskonale sprawdzają się one na przyprawy, często używane produkty spożywcze czy narzędzia kuchenne. Mogą być montowane na różnych wysokościach i zmieszczą się tam, gdzie na zwykłą szafkę wiszącą nie ma miejsca.

Ciekawym pomysłem może być też stół w roli wyspy. To świetne rozwiązanie do kuchni na poddaszu w małych mieszkaniach. W czasie przygotowywania posiłków stół będzie dodatkowym blatem roboczym, a potem zmieni się w miejsce spożywania.

Kuchnia na poddaszu bezsprzecznie wymaga pewnej kreatywności, ale odpowiednio urządzona może być naprawdę funkcjonalna, ergonomiczna, estetyczna i klimatyczna.