Rustykalne meble do jadalni to pomysł na praktyczną i klimatyczną aranżację. Taki wystrój jest bardzo “swojski”, ma w sobie dużo prostoty, a nawet nieco surowości, a przede wszystkim całe pokłady ciepła i przytulności. Sprawdź zatem, co wyróżnia rustykalne meble do jadalni i jak je wybrać.

Co to jest styl rustykalny?

Uznaje się, że rustykalny styl wystroju wnętrz wywodzi się ze Stanów Zjednoczonych. To tam, na przełomie XIX i XX wieku, Thomas Lee zaprojektował i zbudował słynne krzesło Adirondack. To projekt prosty, wręcz surowy, ale elegancki i bardzo estetyczny. Jest symbolem bezkompromisowej wygody i “swojskości”.

Adirondack jest krzesłem wykonanym z drewna, o wysokim, wygodnym oparciu, głębokim siedzisku i wygodnych, sporych podłokietnikach. W zasadzie wygląda jak coś pomiędzy fotelem i leżakiem ogrodowym — zresztą zaprojektowane zostało właśnie jako krzesło ogrodowe.

Stanowi ucieleśnienie tak typowych dla stylu rustykalnego cech — łączy komfort z elegancją, surowość ze świetnym designem i bezpretensjonalność z prawdziwą estetyką.

Nazwa stylu rustykalnego wywodzi się od angielskiego słowa “rustic”, co można przetłumaczyć jako wiejski, prosty czy wręcz toporny. Rzeczywiście styl rustykalny czerpie garściami z prostoty i bezpretensjonalności wiejskiego życia. Widzimy to zarówno w surowych formach, jak i w naturalnych materiałach. Pojawia się tu przede wszystkim dużo drewna, ale też kamień czy metal i oczywiście naturalne tekstylia — dziś przede wszystkim roślinne, choć skóra i futro także znajdą swoje miejsce.

Wiejskość stylu rustykalnego jest też wyraźnie zaznaczona odniesieniami do folkloru, przy czym wcale nie musi to być folklor lokalny. Odmianą stylu rustykalnego jest np. prowansalski, który czerpie inspiracje z malowniczych regionów południowej Francji. Za rustykalny uznamy też styl country czy różne odmiany nurtu etno.

Rustykalne meble i wystroje mogą więc mieć różne oblicza, ale mają też wiele elementów wspólnych. Najbardziej charakterystyczna jest dla nich sielskość i pewna doza surowości, która nie jest jednak ascetyczna, jak w skrajnym minimalizmie czy stylu industrialnym. Rustykalna surowość wynika bowiem z bezpretensjonalności, a nie z usilnego uproszczenia formy.

Prosty, ale nie prostacki styl rustykalny

Przez bezpretensjonalność rozumiem np. wykorzystanie surowego, często nie w pełni obrobionego drewna. Mamy tu zatem miejsce na meble DIY samodzielnie wykonane z desek rozbiórkowych czy z elementów z krawędzią naturalną (tzw. Live Edge). Nic nie stoi też na przeszkodzie, by w rustykalnym wnętrzu wieszakiem było kilka wbitych w ścianę gwoździ, a doniczką stare metalowe wiaderko.

Takie wnętrza przywodzą zatem na myśl wiejskie chaty naszych babć, w których wiele rzeczy robiło się samemu, z materiałów z odzysku. Dziś nazywamy to upcyklingiem i uznajemy za nowoczesny trend eko. Jednak jeszcze nie tak dawno temu było to normalne działanie, mające na celu wykorzystanie zasobów w pełni.

Trzeba jednak wyraźnie zaznaczyć, że wiejskość stylu rustykalnego nie jest prostacka. Mimo że jest tu miejsce na elementy DIY i wyposażenie z odzysku, nie są to wnętrza biedne, chaotyczne ani zaśmiecone. Wręcz przeciwnie. Europejskie odmiany rustykalizmu są wzorowane nie tyle na wiejskich chatach chłopów z XIX wieku, ile na bogatych dworkach i rezydencjach możnych.

Obok stolika z palet może więc stanąć ludwikowska kanapa (najlepiej oryginalna!), a obok surowego stołu rustykalnego do jadalni pojawić się może wystawny, bogato zdobiony kredens.

Autentyczny rustykalizm

Rustykalne wnętrza są więc wyjątkowo eklektyczne. Znajdzie się w nich miejsce na prawdziwe antyki, jak i na meble samodzielnie zbite ze starych desek. Kluczem do tych aranżacji nie są zatem konkretne formy czy wzornictwo. Prawdziwym sednem rustykalizmu jest brak kompleksów.

Te wnętrza są poniekąd zaprzeczeniem wystawności. Nie w tym sensie, że są biedne, ale w tym, że nie są scenografią na pokaz. Muszą być autentyczne, żywe i spersonalizowane. Są prawdziwym odzwierciedleniem osobowości mieszkańców i nie ma w nich miejsca na udawanie. Ich charakter budowany jest przez codzienne życie, w którym liczy się funkcjonalność, wygoda i dobre samopoczucie, a nie sztuczna fasada, która wygląda dobrze jedynie na zdjęciach.

Rustykalizm ma zatem w sobie pewną prawdę, której brakuje wielu współczesnym aranżacjom z kolorowych czasopism. To właśnie ta prawda i autentyczność stanowi siłę rustykalnych aranżacji.

Jak wyglądają rustykalne meble do jadalni?

Z powyższego wprowadzenia może wynikać, że trudno jest jednoznacznie scharakteryzować rustykalne meble do jadalni. Rzeczywiście, skoro mogą to być zarówno meble stylizowane czy autentyczne antyki, jak i wyposażenie DIY, to może się wydawać, że pasuje tu wszystko.

To oczywiście tylko pozory, W rzeczywistości rustykalny styl jest dosyć konkretny i ma określone cechy. Dobrze natomiast znosi eklektyzm i łączenie mebli z różnych epok czy stylów, o ile będzie to zrobione w zgodzie z kilkoma podstawowymi zasadami dotyczącymi materiałów, formy, kolorystyki i wzornictwa.

Materiały

Zacznijmy od podstaw, czyli od tego, z czego powinny być wykonane rustykalne meble do jadalni.

Bezapelacyjnie króluje tu drewno i to nie byle jakie. Powinno to być prawdziwe, lite drewno, a nie jego imitacje. Dopuszczalna jest płyta meblowa, ale wyłącznie fornirowana, nigdy laminowana czy oklejana sztucznymi powłokami. Przypominam, że kluczem do rustykalnych aranżacji jest prawda i autentyczność, a tej nie oferują nawet najlepsze nadruki na okleinach.

Jeszcze raz zatem podkreślam — rustykalne meble do sypialni to przede wszystkim meble drewniane. Najlepiej, jeśli to drewno będzie wyeksponowane, a więc widoczny ma być rysunek usłojenia i naturalna barwa. Choć wiele zależy od konkretnego nurtu czy regionu, do jakiego chcemy się odnieść, bo np. we wnętrzach prowansalskich popularne są meble z bielonymi frontami. Niemniej drewno ma być widoczne i to nie tylko w meblach, ale też na podłogach czy panelach ściennych.

Poza drewnem rustykalne meble do jadalni wykonuje się z kamienia (blaty kuchenne, ale też blaty stołów i stolików), z metalu (głównie nogi mebli szkieletowych — krzeseł, foteli, stołów itp.), a także wikliny czy rattanu.

Wspomnieć trzeba także o meblach tapicerowanych. W przypadku rustykalnych mebli do jadalni mowa oczywiście o krzesłach, ale to samo dotyczy także sof czy foteli. Obicia koniecznie muszą być wykonane z tkanin naturalnych. Obecnie ze względów ekologicznych i światopoglądowych dominują tekstylia roślinne, choć skóra i futra też doskonale się tu prezentują.

Forma

Kolejna sprawa to forma. Rustykalne meble do jadalni to przede wszystkim bezpretensjonalne, proste, nawet nieco surowe formy. Idealnie spisują się tu meble Live Edge, o których szerzej piszę w dalszej części artykułu.

Forma ma być estetyczna, ale przede wszystkim funkcjonalna. Jeszcze raz można się tu odnieść do kultowego krzesła Adirondack. Elementy, które stanowiły o charakterze tego projektu — wysokie oparcie, rozbudowane podłokietniki czy wychylony w tył profil siedziska — służyły wygodzie, ale odpowiadały też za unikatowy wygląd.

Design jest tu zatem na usługach funkcjonalności i komfortu. To doskonale wpisuje się we współczesne trendy projektowe związane z minimalizmem. Dobrze rozumiany minimalizm (w odróżnieniu od skrajnego redukcjonizmu i ascetyzmu) nie jest bowiem usilnym upraszczaniem dla samego upraszczania. Jego sednem jest podporządkowanie designu funkcjonalności.

Oczywiście rustykalne meble do jadalni wcale nie muszą być typowo minimalistyczne. Doskonale pasuje tu np. wystawny, bogato zdobiony kredens czy estetyczna komoda. Najlepiej, jeśli takie meble będą zdobione motywami ludowymi czy etnicznymi — zależnie od tego, do jakiego regionu i kultury chcemy się odnieść we wnętrzu.

Kolory i wzory

Naturalność jest jedną z głównych cech rustykalnych mebli do jadalni. Przejawia się ona nie tylko w materiałach, ale też w kolorach i wzornictwie.

Dominują zatem barwy drewna, które wprowadzają ciepłą i przytulną atmosferę. Uzupełnić można je kolorami ziemi, nieba czy roślinności. Świetnie spisze się także biel, szczególnie gdy wykorzystamy ją w bazie i pozwolimy na jej tle wyróżniać się meblom.

Wzornictwo także nawiązuje do natury — popularne są zatem motywy roślinne i różne wzory “organiczne”. Rustykalne meble do jadalni można też zdobić motywami ludowymi lub etnicznymi. To tutaj najlepiej widać różnorodność tych wnętrz. Innego charakteru nadadzą bowiem kurpiowskie koronki, a innego ludwikowskie motywy francuskie.

Co jednak istotne, w każdym konkretnym rodzaju stylu rustykalnego liczy się autentyczność. Wyposażenie powinno więc być oryginalne — wykonane lub zdobione przez lokalnych (dla regionu, do którego nawiązujemy) artystów i rzemieślników. 

Rustykalne meble do jadalni — przede wszystkim stół i krzesła

Wiemy już nieco o tym, co wyróżnia rustykalne meble do jadalni. Czas jednak na więcej konkretów.

Oczywiście nie ma jadalni bez stołu i krzeseł. To podstawowe meble, które niejako konstytuują to pomieszczenia (czy wydzieloną strefę np. w salonie). Skoro stół i krzesła są centrum aranżacji, często powinny być wyraziste i z charakterem. Takie bez wątpienia są typowe rustykalne meble do jadalni.

Wybierając stoły do jadalni rustykalnej, uwagę warto zwracać szczególnie ma modele o prostej, ale nieco dekoracyjnej budowie. Chodzi o to, by mebel wpisywał się w rustykalną bezpretensjonalność, ale jednak był wyrazisty.

Doskonałą propozycją jest m.in. model Odys. To prosty, ale niepozbawiony gracji stół. Zwężane ku dołowi nogi, toczone ranty blatu czy charakterystyczne wcięcia u szczytu nóg dodają tej formalnie prostej konstrukcji wiele uroku. Podobnie wygląda to w modelu Paris czy Bona, gdzie dekoracyjne nogi wzbogacają wygląd mebli, nie zaburzając jego funkcjonalności.

Oczywiście nie zawsze chcemy tak mocno akcentować stół. Zdarza się, że centralnym prowansalskim meblem do jadalni ma być np. kredens. Wtedy dobrze wybrać stół jak najprostszy, minimalistyczny, a nawet nieco surowy. Sprawdzą się tu zarówno stoły z drewnianymi nogami (np. Vento), jak i stoły z metalowymi nogami (np. Davi).

Krzesła rustykalne

Do stołu dobrać trzeba też odpowiednie krzesła. Te rustykalne meble do jadalni powinny być formalnie proste, ale bardzo wygodne. Oczywiście najlepsze będą krzesła drewniane z tapicerką.

Dobrze sprawdzą się konstrukcje klasyczne, takie jak Aura czy Lilly. To modele z pełnymi, miękkimi oparciami i wygodnymi siedziskami. Świetnie skomponują się z rustykalnymi stołami o klasycznej konstrukcji.

Jeśli jednak szukamy rustykalnych mebli do jadalni o nieco bardziej nowoczesnym charakterze, możemy wybrać krzesła metalowe z tapicerką. Model Oscar można zestawić np. ze stołem na stalowych nogach, żeby wprowadzić do wnętrza wyraźnie współczesną nutę.

Live Edge — rustykalne meble do jadalni z naturalną krawędzią

Omawiając rustykalne meble do jadalni, koniecznie trzeba wspomnieć o trendzie Live Edge. Takie meble wykonuje się z drewna z zachowaną oryginalną krawędzią drewna.

Najlepszym przykładem są stoły z naturalnym blatem wykonanym z jednego kawałka drewna. Takie blat to w istocie jedna deska z zachowanymi (nie ściętymi na równo) bokami. Dzięki temu krawędź jest nieregularna, pofalowana i surowa.

Stoły live edge to typowe meble rustykalne. Kojarzą mi się z charakterystycznymi ławkami czy stołami ogrodowymi, które spotkało się kiedyś na wsiach. Gospodarze robili je sami, z materiałów, które mieli pod ręką. Dziś takie meble to szczyt designu i ostatni krzyk mody, ale pamiętajmy, że ich korzenie są właśnie wiejskie, czyli rustykalne.

Kredensy — klasyczne rustykalne meble do jadalni

Kredens to typowy rustykalny mebel do jadalni. Nie wyobrażam sobie w zasadzie takiego pomieszczenia bez tego mebla.

To właśnie rozbudowany, zdobiony kredens pełen dekoracyjnych naczyń jest dziś symbolem rustykalnego stylu. Jest to mebel wysoce praktyczny, a przy tym bardzo reprezentacyjny. Doskonale łączy ergonomię i funkcjonalność z estetyką, a to przecież jedna z głównych cech stylu rustykalnego.

Kredens w jadalni pełni wiele istotnych funkcji. Jest miejscem przechowywania naczyń czy bielizny stołowej, ale też estetyczną wystawką rodzinnych skarbów. Pozwala więc spersonalizować jadalnię, nadać jej osobistego charakteru przez wystawienie w szklanej gablocie tego, co dla domowników ważne i cenne. Jako taki kredens często staje się centrum wystroju i dumą całego domu.

Tego rodzaju rustykalne meble do jadalni powinny więc być charakterne. Najlepiej sprawdzi się zatem duży kredens łączący przestrzenie zamknięte z przeszklonymi. Dobrym wyborem jest m.in. model Odys o wyraźnie prowansalskim charakterze, ale także bardziej minimalistyczny model Cubic ze specjalnymi półkami na wino czy inne trunki.

Tam, gdzie duży kredens się nie zmieści, warto postawić choćby mały odpowiednik. Kredens Kula będzie ciekawym wyborem, a jego nisko osadzony szczyt można wykorzystać jako blat roboczy — np. barek do nalewania drinków.

Ostatecznie ważne jest, by kredens się wyróżniał, ale nie przytłaczał innych mebli. Musi się wpisywać w całe wnętrze, korespondować barwą, wzornictwem czy formą ze stołem. Tylko wtedy aranżacja będzie spójna, a to jest ważne nawet w tak eklektycznym wnętrzu jak rustykalna jadalnia.