Wnętrza dla alergików — jak urządzić mieszkanie bezpieczne dla osób uczulonych?
Wnętrza dla alergików powinny być bezpieczną przestrzenią, w której istotne jest ograniczenie kontaktu z alergenami. Wedle badań naukowców już co drugi mieszkaniec Europy cierpi na jakieś uczulenie. Dlatego tak istotne jest odpowiednie urządzenie mieszkań, które pozwoli zminimalizować dolegliwości. Sprawdźmy zatem, na czym polega problem alergii, jakie materiały, meble, dodatki i aranżacja będzie odpowiednia we wnętrzach dla osób uczulonych.
Wnętrza dla alergików — na czym polega problem alergii i jaka jest jego skala?
Badania pokazują, że ponad 40% Polaków zmaga się z różnymi alergiami. Alergia definiowana jest jako negatywna reakcja organizmu na substancje i czynniki środowiskowe (alergeny). Organizm osób uczulonych traktuje te czynniki jako zagrożenie, co prowadzi do uruchomienia reakcji obronnych ze strony układu immunologicznego. Reakcja alergiczna przejawia się rozmaitymi objawami chorobowymi, takimi jak:
- obrzęk i zapalenie spojówek oraz błon śluzowych,
- wodnisty katar i zaburzenia układu oddechowego, w tym objawy astmy, takie jak m.in. duszność, kaszel, czy uczucie ucisku w klatce piersiowej,
- reakcje układu trawiennego — biegunka lub wymioty,
- reakcje skórne — wypryski, wysypki, pokrzywki, egzemy i świąd.
W przypadkach skrajnych alergeny mogą prowadzić nawet do wstrząsu anafilaktycznego i niewydolności oddechowej, które stwarzają zagrożenie życia. Dlatego tak ważne jest odpowiednie urządzenie wnętrza dla alergików.
Najczęstsze alergeny, czyli czego nie powinno być we wnętrzach dla alergików?
Wśród najczęściej występujących czynników wywołujących uczulenia wymienia się niektóre pokarmy (głównie białko mleka krowiego, orzeszki ziemne, cytrusy, truskawki czy owoce morze), ale również pyłki roślin i niektórych grzybów, a przede wszystkim roztocza kurzu domowego. Alergenami mogą być także substancje chemiczne, np. nikiel lub chrom obecny w przedmiotach codziennego użytku. Niebezpieczne są również rozmaite związki zawarte w klejach farbach i lakierach stosowanych w meblach, dodatkach i dekoracjach domowych.
Wyróżniamy więc alergeny pokarmowe, wziewne i kontaktowe. O ile w przypadku alergii pokarmowych najważniejsza jest odpowiednia dieta, o tyle w przypadku pozostałych dwóch grup znaczenie ma środowisko, a więc także urządzenie wnętrza dla alergików.
Alergeny wziewne dostają się do organizmu przez drogi oddechowe. To m.in. kurz, pyłki oraz zarodniki grzybów i pleśni. Alergeny kontaktowe wywołują reakcję przy bezpośredniej styczności (dotyku) z daną substancją. Mogą to być barwniki zawarte w tkaninach czy farbach, niektóre metale, kosmetyki, środki czystości, ale również materiały budowlane.
Prawidłowo urządzone wnętrze dla alergików musi być zatem pozbawione niebezpiecznych materiałów konstrukcyjnych i wykończeniowych. Meble, dodatki i dekoracje należy dobierać bardzo uważnie, zwracając baczną uwagę na to, z czego są zrobione. Aranżacja powinna też ułatwiać sprzątanie i eliminację kurzu.
Alergeny w materiałach i chemii budowlanej
Z punktu widzenia aranżacji wnętrza dla alergików najważniejszy jest odpowiedni dobór materiałów budowlanych i środków chemicznych wykorzystywanych przy budowie czy produkcji wyposażenia. Wśród najbardziej niebezpiecznych substancji wymienia się:
- formaldehyd wchodzący w skład m.in. płyt wiórowych (w tym meblowych) czy tapet papierowych,
- rozpuszczalniki organiczne zawarte w niektórych farbach, bejcach, lakierach i impregnatach,
- plastyfikatory dodawane do zapraw i tynków,
- winyl, który jest składnikiem niektórych tapet, paneli i kasetonów,
- sole chromu zawarte w cemencie.
Niebezpieczny dla alergików jest również pył z tynku, wełny mineralnej czy włókna szklanego, który pojawia się zarówno w czasie budowy, jak i remontów. Wszelkie prace mogące prowadzić do powstawania takiego pyłu należy więc prowadzić z ostrożnością, bardzo dokładnie po nich sprzątając.
Materiały przyjazne dla alergików
Z powyższych akapitów wyraźnie wynika, że urządzenie bezpiecznego wnętrza dla alergików nie jest prostą sprawą. Unikać trzeba wielu popularnych materiałów szeroko stosowanych w budownictwie i wykończeniu wnętrz, ale również w produkcji wyposażenia — mebli, dodatków i dekoracji.
Istnieją jednak materiały pozbawione niebezpiecznych alergenów, a więc w pełni bezpieczne dla osób uczulonych. Przede wszystkim stosować należy te produkty budowlane i wykończeniowe, które nie pylą, nie zbierają kurzu i nie zawierają syntetycznych dodatków.
We wnętrzach dla alergików doskonale sprawdzają się materiały naturalne. Może to być kamień, metale (koniecznie pozbawione domieszek czy powłok z chromu i niklu), szkło, a także płytki ceramiczne czy cegła. Rattan i wiklina same w sobie również są bezpieczne dla alergików. Jednak plecione konstrukcje mają pełno zakamarków, w których zbiera się trudny do usunięcia kurz.
Materiałem, który najlepiej sprawdza się we wnętrzach dla alergików, jest jednak lite drewno (o ile nie będzie malowane, lakierowane czy impregnowane szkodliwymi substancjami). Drewno ma naturalne właściwości antystatyczne, co oznacza, że nie przyciąga kurzu. Jest proste w czyszczeniu i pielęgnacji, nie uczula, a do tego doskonale wygląda. To idealny wybór na meble i dodatki, ale również podłogi, panele ścienne czy sufitowe kasetony we wnętrzach dla alergików.
Pylące tynki mineralne, np. cementowo-wapienne, lepiej zastąpić jednowarstwowymi tynkami gipsowymi lub płytą kartonowo-gipsową. Z kolei zamiast farb i lakierów na bazie rozpuszczalników organicznych lepiej wybrać produkty wodorozcieńczalne, np. akrylowe lub lateksowe. Odpowiednie produkty tego typu nadają się zarówno do malowania ścian, jak i mebli.
Warto też wiedzieć, że wiele materiałów opatrzonych jest rekomendacją Polskiego Towarzystwa Alergologicznego i odpowiednimi certyfikatami poświadczającymi ich hipoalergiczne właściwości. Do wnętrz dla alergików najlepiej wybierać właśnie takie produkty.
Tekstylia, które wzbogacą wnętrza dla alergików
W przypadku wnętrz dla alergików bardzo istotną rolę odgrywają tekstylia. Dywany, zasłony, firany, koce, kapy czy dekoracyjne poduchy, a nawet pościel w sypialni mogą zbierać kurz, sierść zwierząt i pyłki. To również idealne miejsca do rozwoju roztoczy, które są jednym z czynników najczęściej wywołujących alergię.
Najlepszą profilaktyką będzie ograniczenie elementów tekstylnych do minimum. Warto zrezygnować z wykładzin czy dużych dywanów na rzecz podłogi z naturalnego drewna, które jest piękne samo w sobie. Firanki i zasłony można zastąpić roletami o gęstym, gładkim splocie. Takie elementy można łatwo odkurzyć lub wytrzeć na mokro.
Unikać należy uczulającej wełny czy poliestru. Zamiast nich stosować można np. len, bawełnę lub jedwab. Do sypialni warto też zaopatrzyć się w specjalną, hipoalergiczną pościel z wypełnieniem syntetycznym lub oczyszczonym, certyfikowanym puchem. Ważna będzie również konstrukcja łóżka, a w zasadzie materaca. Dobrze sprawdzają się materace wysokoelastyczne lub termoelastyczne wykonane z pianki. Nawet materace z materiałów hipoalergicznych warto jednak regularnie i stosunkowo często trzepać, odkurzać i czyścić.
Zadbać należy również o odpowiednie materiały obiciowe w meblach tapicerowanych. Najlepsze będą pokrycia, które łatwo wyczyścić i odkurzyć. Sprawdzi się skóra naturalna lub sztuczna (ale wysokiej klasy, bez niebezpiecznych chemikaliów), jak również gęsto plecione, bardzo zwarte tkaniny bawełniane czy lniane. Dobrym pomysłem są też meble tapicerowane z wymiennymi pokrowcami, które można w każdej chwili zdjąć i wyprać.
Aranżacja wnętrza dla alergików
Wiemy już, jakie materiały są odpowiednie do wnętrz dla alergików i co wybierać, by uniknąć alergii kontaktowych. Warto jednak pomyśleć również nad aranżacją. O ile sama estetyka wystroju leży w gestii mieszkańców, o tyle jest kilka kwestii, które pomogą stworzyć wygodną i przytulną, ale przede wszystkim bezpieczną dla alergików przestrzeń.
Przede wszystkim w domach osób uczulonych powinno być jak najmniej elementów zbierających kurz, pyłki i inne alergeny wziewne. Zaleca się więc wystroje minimalistyczne, proste i pozbawione nadmiaru mebli czy bibelotów. Dobrze sprawdzą się nowoczesne, bardzo zresztą modne, aranżacje skandynawskie. Co istotne, do takich wystrojów doskonale pasują przyjazne alergikom materiały naturalne, przede wszystkim meble drewniane, ale również elementy z kamienia, szkła czy ceramiki.
Zrezygnować należy też z nadmiaru bibelotów i dekoracji. Zamiast tego lepiej postawić na ciekawe faktury i naturalne wzory materiałów wykończeniowych oraz mebli — rysunek usłojenia drewna, żyłkowanie naturalnego kamienia czy szlifowaną, błyszczącą stal i eleganckie szkło.
Ponieważ jakość powietrza jest tak istotna, we wnętrzach dla alergików warto zamontować specjalne oczyszczacze z filtrami. Zadbać trzeba również o dobrą wentylację, szczególnie w łazience i kuchni. W miejscach wilgotnych, przy nieprawidłowym przepływie powietrza łatwo rozwijają się bowiem pleśnie i grzyby szkodliwe nie tylko dla alergików, ale również dla osób bez uczuleń.
Meble dla alergików
Jak wspomniałem, doskonałym wyborem do wnętrz dla alergików są meble z litego drewna. Ich atutem jest nie tylko hipoalergiczność i antystatyczność, ale również bardzo atrakcyjny wygląd. Elegancki rysunek usłojenia to wspaniała dekoracja, która sama w sobie nadaje aranżacji charakteru. Nie trzeba więc wzbogacać wystroju licznymi bibelotami i dodatkami.
Ważny jest oczywiście sposób wykończenia mebli z drewna. Stosowane impregnaty, oleje, farby czy bejce powinny mieć odpowiednie certyfikaty poświadczające ich bezpieczeństwo dla osób uczulonych.
Minimalizm warto wprowadzić nie tylko w ogólnej aranżacji, ograniczając ilość wyposażenia, ale też w samej konstrukcji mebli czy dodatków. Proste formy pozbawione zdobień, tłoczeń i wybujałych ornamentów to mniej zakamarków, w których może zbierać się kurz. Meble z takich kolekcji jak np. Bianco, Steel, Golo, Vigo, czy Bingo sprawdzą się tu idealnie. To minimalistyczne konstrukcje o gładkich, łatwych do utrzymania w czystości powierzchniach.
Specjaliści zalecają też dwa typy mebli dla alergików — niskie, osadzone na samej podłodze czy wyposażone u dołu w listwy maskujące lub podniesione na wysokich nóżkach. W pierwszym przypadku brak nóżek i osadzenie korpusu bezpośrednio na podłożu ma na celu zasłonięcie przestrzeni pod meblami przed dostępem kurzu i brudu. Takie rozwiązanie widzimy np. w kolekcji Vento. Jednak można też pójść w drugą stronę. Meble z kolekcji Paris, Odys czy Retro osadzone są na tak wysokich nogach, że bez problemu można dokładnie odkurzyć i umyć podłogę pod korpusami.
Jakie meble do przechowywania wybrać dla alergików?
We wnętrzach dla alergików warto minimalizować przestrzenie otwarte na meblach. Dobrze jest unikać eksponowania bibelotów, ozdób, książek czy innych elementów zbierających kurz. Dlatego dobrze sprawdzą się meble zabudowane — szafy, komody i szafki bez otwartych półek i o prostej konstrukcji.
Wybierać warto te pojemne, z licznymi drzwiczkami i szufladami ułatwiającymi przechowywanie i organizację przedmiotów. Funkcjonalność zapewnią np. wysokie komody, takie jak Steel, Golo lub Bianco.
Pakowne, duże szafy warto zastosować w sypialni czy garderobie. Modele Steel, Bingo lub Vinci zagwarantują dużo miejsca na ubrania i inne przedmioty. Modele mniejsze, np. 1-drzwiowa szafa Bingo lub dwudrzwiowa Seti czy Greg wyeliminują konieczność zastosowania otwartych wieszaków w przedpokoju, dzięki czemu ubrania nie będą się kurzyć.
Jakie meble do przechowywania wybrać dla alergików?
Regały oraz półki ścienne z powodzeniem zastąpić można meblami z przeszkleniem. Dobrze dobrane kredensy, witryny czy wiszące szafki ze szklaną gablotą pozwolą wyeksponować ważne dla domowników przedmioty i dekoracje, a jednocześnie ochronią je przed kurzem.
Wysokie i szerokie witryny, np. z kolekcji Bona, Odys lub James, sprawdzą się w salonie, sypialni czy pokoju młodzieżowym jako funkcjonalne biblioteczki i gabloty na zdjęcia oraz pamiątki. Eleganckie, większe kredensy, takie jak Bianco lub Steel, sprawdzą się w jadalni na zastawę stołową, serwis kawowy i inne utensylia. Mniejsze modele, np. Vinci lub wąski kredens Bona, posłużą natomiast jako estetyczne barki z miejscem na ekspozycję kieliszków i szklanek. Z kolei szafki wiszące, zarówno te mniejsze — np. Seti lub Vinci — jak i większe — Bingo czy Cubic, będą idealne na ozdoby i bibeloty.
Pozostałe meble
Minimalistyczne formy warto wykorzystać również przy wyborze stolików kawowych do salonu. Proste konstrukcje — takie jak np. Vento, Golo lub Minimal — łatwo wyczyścić, przecierając mokrą szmatką. Ta sama zasada dotyczy stołów jadalnianych, biurek i wszelkich innych mebli.
Jak widać, wybór mebli do wnętrz dla alergików to przede wszystkim kwestia łatwego sprzątania, które pozwala zminimalizować ilość alergenów. Kluczem do sukcesu są minimalistyczne formy i wysoka funkcjonalność, która pozwoli ograniczyć ilość mebli w mieszkaniu.
Wnętrza dla alergików - o czym jeszcze trzeba pamiętać?
Bezpieczne wnętrza dla alergików to nie tylko kwestia materiałów, odpowiedniej aranżacji czy prawidłowego doboru mebli i dodatków. Ważne są też pewne kwestie związane z właściwym dbaniem o mieszkanie oraz pewnymi dodatkowymi elementami wyposażenia.
Po raz kolejny warto podkreślić, jak ważne jest zachowanie czystości, regularne ścieranie kurzy i dbanie o eliminację alergenów wziewnych. Przy sprzątaniu istotny jest jednak również wybór detergentów i środków ochrony mebli. Korzystać trzeba wyłącznie z hipoalergicznych produktów, najlepiej o jak najprostszym, naturalnym składzie odpowiednim dla osób uczulonych. Takie środki czystości opatrzone są odpowiednimi informacjami na etykietach.
Osoby uczulone powinny zaopatrzyć się w odkurzacz z filtrem wodnym lub HEPA. Jeśli istnieje taka możliwość, dobrym rozwiązaniem są również odkurzacze centralne.
W przypadku substancji do pielęgnacji mebli — np. wosków do drewna, środków czyszczących czy zabezpieczających — również trzeba zwracać uwagę na skład i obecność alergenów kontaktowych.
Przy wyborze wyposażenia czy dodatków ważne będzie sprawdzenie nie tylko materiału konstrukcyjnego, ale również barwników, klejów czy środków zastosowanych do ich wykończenia.
Istotne są też warunki panujące we wnętrzach dla alergików. Zadbać należy nie tylko o czystość powietrza, stosując odpowiednie oczyszczacze czy nawiewniki okienne z filtrami antyalergicznymi. Dużą rolę odgrywa też temperatura i wilgotność. Zbyt wysokie wartości tych parametrów sprzyjają rozwojowi szkodliwych grzybów i pleśni. Z kolei niska wilgotność może prowadzić do schorzeń dróg oddechowych, które u alergików są szczególnie niebezpieczne. Optymalna temperatura nie powinna przekraczać 21 stopni Celsjusza, a prawidłowa wilgotność to zakres od 45 do 60%.
Zaleca się także, by mieszkania dla alergików były wolne od roślin doniczkowych. Wiele mówi się teraz o tym, że rośliny oczyszczają powietrze. To jednak w dużej mierze mit. Rośliny przetwarzają jedynie dwutlenek węgla, nie mają natomiast żadnego wpływu na eliminację alergenów. Wręcz przeciwnie, liście są doskonałym siedliskiem dla kurzu i osiadających pyłków, a ziemia doniczkowa to idealne środowisko dla rozwoju pleśni i grzybów.
Komentarze
-
21 Lipiec 2022 o 21:04Wszystko zależy od stopnia alergii. Moje dzieciaki są uczulone na bardzo wiele rzeczy. Urządzając dom myśleliśmy głównie o nich i ich alergiach. Są hipoalergiczne farby, jeden mały dywan, tkaniny które można prać itp. Skusiliśmy się nawet na roborocka, ale nie było to dobre rozwiązanie, bo on bardziej roznosił ten brud i dopiero potem trochę zbierał, więc bez sensu